Gemeentelijk manifest

Uitgangspunten en afspraken voor een goede samenwerking tussen raad, college, griffie en ambtelijke organisatie.

Tijdens de raadsvergadering van 17 april 2023 werd het gemeentelijk manifest van Den Helder vastgesteld. Dit manifest vormt de basis voor de samenwerking binnen de raad, tussen de raad en het college, met de griffie en met het team van ambtenaren. U kunt het gemeentelijk manifest hieronder bekijken.

Gemeentelijk manifest Den Helder

In alles wat we doen staan onze inwoners centraal. Dat vraagt om een goede basis: een optimale samenwerking tussen gemeenteraad, het college van B&W, de raadsgriffie en de ambtelijke organisatie. Dit manifest bevat de uitgangspunten en afspraken om met elkaar te werken aan deze goede basis.

Om als gemeenteraad, college van B&W en ambtelijke organisatie goed te kunnen samenwerken is er een stevig fundament nodig, gevormd door gemeenschappelijke waarden. Door naar elkaar uit te spreken hoe we werken en welke waarden we belangrijk vinden in het samenspel, verbeteren we het bestuur van onze gemeente.

A. Gemeenschappelijke waarden voor het samenspel

We verbinden twee kernwaarden aan het samenspel in de raad en tussen raad en college van B&W: respect en reflectie. Dit vraagt om een open houding richting ieders ideeën en gedachten, met het besef dat onze eigen mening soms wel wat bijstelling of aanscherping kan gebruiken.

De twee kernwaarden hebben we uitgewerkt in een aantal uitgangspunten voor de praktijk. Op deze uitgangspunten zijn we aanspreekbaar: als tijdens een raads-of commissievergadering de waarden niet worden nageleefd, dan vraagt dit de verantwoordelijkheid van iedereen die meedoet om hierop een punt van orde te maken. De voorzitter markeert het moment en stelt vast dat hierover op een later moment wordt gereflecteerd met de kernwaarden en uitgangspunten als leidraad.

Onze uitgangspunten:

  • We zijn een duaal gemeentebestuur waarbij de rollen van gemeenteraad en het college van B&W helder gescheiden zijn. We hebben respect voor ieders rol en gaan op zorgvuldige wijze om met de taken en verantwoordelijkheden die bij onze rol horen;
  • Onderlinge verschillen van mening gaan over onderwerpen en niet over mensen. We respecteren elkaars opvattingen;
  • We nemen deel aan het gemeentebestuur voor het algemene belang en niet voor onszelf;
  • We zijn open, eerlijk en integer;
  • We hechten waarde aan goede onderlinge relaties;
  • We vertrouwen op het professionele oordeel en het werk van ambtenaren. We waarderen hun kennis en ervaring.

Waar we aan gaan werken:

  • Door meerdere vergaderingen zoveel mogelijk op dezelfde avond te plannen creëren we meer contactmomenten, die bijdragen aan een sterkere verbinding;
  • Door meer informele contactmomenten te organiseren leren we elkaar beter kennen, wat zorgt voor onderling begrip;
  • Door meer informatie te delen verbeteren we de inhoudelijke samenwerking: door vaker met elkaar aan moties, amendementen en voorstellen te werken kunnen we tot zo goed mogelijk beleid komen.
B. Rolopvatting van gemeenteraad, college van B&W en ambtelijke organisatie

In een democratie vervullen gemeenteraad, college van B&W en ambtelijke organisatie elk een eigen rol. De gemeenteraad controleert, stelt kaders en vertegenwoordigt de inwoners van Den Helder. Het college van B&W voert uit en zet de raad in positie om haar taken uit te kunnen voeren. De ambtelijke organisatie ondersteunt en wordt niet betrokken in het politieke proces. We werken vanuit vertrouwen in onszelf en in de ander en we spreken elkaar aan op momenten dat we niet voldoende in onze eigen rol blijven.

Onze uitgangspunten:

  • Het college van B&W heeft het vertrouwen van de raad om besluiten uit te voeren;
  • Het college van B&W gaat zorgvuldig in op vragen en voorstellen van de gemeenteraad en brengt de raad in positie om zelf voorstellen te doen;
  • Besluiten die in meerderheid zijn genomen worden gedragen door de raad. Met andere woorden; de raad neemt verantwoordelijkheid voor genomen besluiten. De raad komt alleen terug op een genomen besluit als hiervoor een concrete aanleiding of duidelijke onderbouwing is;
  • Het college van B&W brengt en houdt de raad in haar positie, zodat de raad niet zelf haar positie hoeft op te eisen;
  • Inwoners voelen zich gehoord en vertegenwoordigd door (het werk van) de gemeenteraad.

Waar we aan gaan werken:

  • Het college van B&W legt duidelijker verantwoording af over de uitvoering van raadsbesluiten;
  • Voor raadsleden moet het makkelijk zijn om buiten vergaderingen in contact te komen met wethouders: hiertoe worden afspraken gemaakt, zodat het contact tussen raadsleden en college van B&W in de basis goed is georganiseerd;
  • Voor raadsleden moet het duidelijk zijn hoe een signaal vanuit inwoners politiek kan worden opgepakt. De griffie gaat hierbij ondersteunen;
  • Bestuursactiviteiten, waaronder informatieavonden en werkbezoeken, zijn niet vrijblijvend. Bij frequente afwezigheid spreken we elkaar hierop aan;
  • Alle raadsleden moeten het pallet van raadsinstrumenten kennen om zo een betekenisvolle bijdrage aan het debat in de gemeenteraad te kunnen leveren;
  • Het vergadermodel wordt geëvalueerd, zodat we met elkaar kunnen bepalen of de huidige vorm van vergaderen nog aansluit bij de wensen van de raad en welke wijzigingen eventueel wenselijk zijn.

 

C. Informatievoorziening en verantwoording

Om als gemeenteraad onze taak goed uit te voeren, is het belangrijk dat de informatievoorziening en verantwoording vanuit het college van B&W steeds op orde is. Dit geldt zowel voor de actieve als de passieve informatievoorziening. Het is belangrijk dat de informatievoorziening vanuit het college van B&W zoveel mogelijk aansluit op de behoeften van de raad.

Onze uitgangspunten:

  • De gemeenteraad heeft regie op de eigen informatievoorziening en het proces van beleidsvorming;
  • Alle leden van de raad (coalitie en oppositie) krijgen dezelfde informatie;
  • Het college van B&W informeert altijd éérst de gemeenteraad - eerder dan de media;
  • De raad wordt in staat gesteld om de uitvoering van raadsbesluiten te controleren op het gebied van financiën én maatschappelijke effecten;
  • Raadsleden zijn kritisch op kwantiteit en kwaliteit van hun schriftelijke vragen;
  • De ambtelijke organisatie is bereikbaar voor vragen die technisch en informatief van aard zijn;
  • Informatievoorziening vindt in beginsel in de openbaarheid plaats. Van dit principe wordt alleen gemotiveerd afgeweken.

Waar we aan gaan werken:

  • Grote beleidstrajecten starten met een startnotitie, waarin de gemeenteraad ook afspraken kan maken over informatievoorziening en betrokkenheid;
  • Het college van B&W dient gevraagd en ongevraagd te rapporteren over de voortgang op relevante dossiers;
  • Het college van B&W presenteert bij raadsvoorstellen, zo mogelijk, meerdere opties en alternatieven;
  • Informatie van college van B&W naar raad wordt meer op de hoofdlijn toegespitst en beter leesbaar gemaakt;
  • Het college van B&W is van de gehele raad: zowel coalitie- als oppositiefracties kunnen de wethouder uitnodigen bij fractievergaderingen of andere bijeenkomsten;
  • Oudere informatie van/over raadsvoorstellen moet goed vindbaar zijn in het informatiesysteem en op de website van de gemeente. In het raadsinformatiesysteem wordt de met de raad gedeelde (openbare) informatie vindbaar gemaakt voor raadsleden, inwoners en media. Bij omvangrijke dossiers worden stukken verzameld op één plek, zodat ze gemakkelijk vindbaar en inzichtelijk zijn.
D. We laten zien wat we als gemeente doen en betrekken inwoners bij ons werk

We werken dagelijks aan de toekomst van Den Helder en onze inwoners. Als gemeente zijn we ontzettend blij dat onze inwoners erg betrokken zijn; toch is het niet altijd eenvoudig om met ideeën, wensen en problemen de weg naar de gemeente te vinden. Algemeen gesteld zijn inwoners van Den Helder vooral doeners en als gemeente willen we daar beter op inspelen - niet alleen als politieke partijen of fracties, maar ook als gemeenteraad. Bij participatie van inwoners is het belangrijk dat de raad vooraf kaders meegeeft, hierdoor scheppen we heldere verwachtingen en een raamwerk voor een goed proces. Dit vraagt scherpte en bij raadsbesluiten en plannen.

Onze uitgangspunten:

  • Informatie over te nemen en genomen besluiten wordt op aantrekkelijke wijze en op verschillende manieren aangeboden aan inwoners;
  • Aantrekkelijk informeren houdt onder andere in: laagdrempelig, toegankelijk, gemakkelijk leesbaar en gericht op verschillende doelgroepen.

Waar we aan gaan werken:

  • We zorgen dat inwoners met de juiste verwachting inspreken of meepraten tijdens bijeenkomsten. We zijn helder over de aard van bijeenkomsten en de invloed die inwoners wel of niet kunnen uitoefenen;
  • Het college van B&W en de raad gaan vaker de wijk in voor contact en gesprekken met inwoners. Eventuele knelpunten die inwoners delen worden snel opgepakt;
  • Vergaderen op verschillende plekken draagt bij aan zichtbaarheid en toegankelijkheid. Informatiebijeenkomsten organiseren we daarom ook op andere locaties dan het stadhuis;
  • De gemeenteraad moet meer naar buiten treden en vertellen wat er in de lokale politiek gebeurt. Via sociale media, nieuwsbrieven (gemeentebreed en op wijkniveau) en lokale media wordt meer contact met inwoners gezocht.